دکتر رسول جلیلی؛ عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی با تاکید بر اینکه باید نقشه راه قوی شدن در فضای مجازی را ترسیم کنیم، ۷ راهکار را به عنوان ابزار قوی تر شدن در این فضا تشریح کرد.

هرچند آبراهام مازلو روانشناس آمریکایی در نظریه هرم نیازهای انسان، حرفی از «نیاز به دانستن» نزد اما روانشناسان دیگری مانند مک دوگال، دانستن و کنجکاوی را جزو نیازهای اساسی بشر شمارش کردند. انسان به طور طبیعی میل به دانستن و جمع آوری اطلاعات از پیرامون خود دارد. این کار احتمالا به او احساس امنیت، برتری اجتماعی و یا توانایی آماده سازی می دهد.

عجیب است که کار انسان و طبیعت به جایی کشیده که حیات یکی با مرگ دیگری ممکن می‌‏شود. البته میانه این دو سال‏‌هاست که به‌هم خورده اما با وقوع یک بیماری پاندمیک این بحران بیش از هر وقت دیگری به چشم می‌‏آید.

کنفرانس بین المللی فلسفه هوش مصنوعی در روزهای 21 و 22 ژانویه 2021، مقارن با 2 و 3 بهمن ماه سال 1399، در شهر آمستردام، پایتخت هلند، برگزار خواهد شد. این رویداد بزرگ، فرصتی بدیع برای مشارکت و حضور فعال پژوهشگران این حوزه به شمار می‌رود.

درباره کرونا-ویروس که عامل بیماریِ covid-19 است، مطالب و تحلیل‌های بسیاری نوشته و گفته شده است؛ از اطلاعات پزشکی تا تحلیل‌های سیاسی و اجتماعی یا حتی الاهیاتی و دینی. همه این تحلیل‌ها نیز با توجه به سربسته‌بودنِ منشاء و چگونگی ظهور و گسترش این ویروس و راه‌های مقابله با آن، به آشکارشدنِ وجوه مختلف آن، کمک کرده‌اند. اما هرچه تعداد این تحلیل‌ها افزوده می‌شود و اسرار این ویروس و تبعات آن بر زندگی بشر آشکارتر می‌شود، تحلیل‌های بعدی دشوارتر می‌شوند. در این یادداشت سعی شده تا با تکیه بر مطالب قطعی‌ و رایج درباره کرونا تا مقطع انتشار این یادداشت، یک طرح مسئله دیگر در کنار طرح مسئله‌های قبلی برای وضعیت کرونا در ایران بیان شود. کرونا، هرچه باشد، از هرکجا که آمده باشد و تا هر زمانی که به مبتلاکردنِ انسان‌ها ادامه دهد، در هرحال، یک ویروس است. اما فارغ از قلمروِ پزشکی و حوزه مربوط به زیستِ انسانی، مفهوم ویروس در قلمرو رایانه‌ها و فضای مجازی نیز به کار می‌رود. بیایید این‌بار در پرداختن به کرونا، ویروس‌های پزشکی فاصله بگیریم و به ویروس‌های رایانه‌ای بپردازیم؛ شاید وجوهی از پدیده پیچیده کرونا-ویروس برای ما آشکارتر شد.

ورود بیماری کرونا و نحو مواجهه با آن، انتقاداتی را در نسبت با سیاست‌گذاری تک‌بُعدی اِعمال‌شده در مواجهه با آن ایجاد کرد. لزوم سیاست‌گذاری صحیح در مواجهه با بیماری کرونا، ضرورت توجه به چشم‌انداز سیاست‌گذاری در ایران اسلامی به مثابه یک مقوله کلی را آشکار می‌سازد چرا که این امر سبب واضح‌شدنِ هرچه بیشتر جهت و مختصات سیاست‌گذاری صحیح در مواجهه با بیماری کرونا به عنوان یک موضوع خاص می‌شود. از آنجا که تمدن نوین اسلامی چشم انداز مطلوب انقلاب اسلامی ایران است، سیاست‌گذاری در ایران اسلامی باید ناظر به تمدن نوین اسلامی باشد. دلالت‌های بینش تمدنی در سیاست‌گذاری هم در هدف و چشم‌انداز سیاست‌گذاری و هم در معنادهی و تعیین مختصات آن، دلالت هایی روشن و مشخص است. در این نوشتار این دلالت‌ها با استفاده از دامنه معنایی تمدن، مورد بررسی قرار می‌گیرد. این نوشتار سعی دارد با استفاه از ابزار مفهومی بینش تمدنی، سیاستگذاری تمدنی در حکومت اسلامی را اندکی تشریح کند تا در پرتو آن سیاست‌گذاری صحیح مواجهه با بیماری کرونا بهتر فهم شود. بیان تفصیلی دلالت‌های بینش تمدنی در سیاست‌گذاری، در کلمات مختصر این نوشتار نمی گنجد و نیاز به مطالعاتی جامع‌تر دارد. در این مجال تنها در مورد معنا، ضرورت و اقتضائات سیاست‌گذاری تمدنی و کاربست آن در سیاست‌گذاری صحیح مواجهه با بیماری کرونا نکاتی ارائه می شود.

شرکت اربی‌اندبی ، که نوعی سکوی تعاملی برای به‌اشتراک‌گذاری مکان‌های اقامتی است، اعلام کرد به آن دسته از مهمان‌پذیران فعال روی این سکو که به دلیل لغو درخواست‌های اسکان در نتیجه شیوع ویروس کرونا متحمل زیان شده و درآمد خود از محل اجاره مکان‌های اقامتی از طریق این سکو را از دست داده‌اند، 250 میلیون دلار (5 هزار دلار به 50 هزار عرضه‌کننده اماکن اقامتی) پرداخت خواهد کرد.

آیا ویروس کرونا در جهان وجود داشته است و ما اکنون آن را کشف کرده‌ایم و یا پدیده نوظهور است که قبلاً وجود نداشته و تازه به وجود آمده است؟ وقتی ما چیزهایی را کشف نمی‌کنیم، آیا آن‌ها پیش از کشف ما وجود داشته‌اند یا وجود نداشته‌اند؟ چطور می‌توانیم به این سؤال پاسخ دهیم؟ ابتدایی‌ترین پاسخ این است که وجود داشته‌اند و فقط توسط انسان کشف نشده‌اند و علم ما توان شناخت آن ناشناخته را نداشته است.
اگر فرض بگیریم که وجود داشته‌اند، پس چرا ما موفق به کشف آن نشده بودیم؟ با توجه به سیری ناپذیری ساینس(علم جدید) برای شناخت ناشناخته‌های جهان، ممکن است این ویروس قبلاً وجود داشته باشد و ثبت نشده باشد؟ بعید به نظر می‌رسد. پس فرض دوم تقویت می‌شود که این ویروس وجود نداشته و پدیده‌ای جدید است. هرچند نمونه‌هایی شبیه به آن قبلاً ثبت شده ولی قطعاً این مورد مشخص که به نام کووید 19 آن را صدا می‌زنیم ثبت نشده است. چطور واقعیتی جدید به جهان اضافه شده است؟

داستایفسکی در رمان ابله می‌نویسد: «سربازی را بگیر و او را مستقیماً در برابر یک توپ جنگی قرار بده و آتش برافروز. سرباز را همچنان پُرامید و باشهامت و جنگنده خواهی یافت، اما برای همان سرباز حکم مرگش را از روی کاغذ و با صدای تحکم‌آمیز بخوان، خواهی دید که چگونه فروخواهد پاشید». انسان اواخر سده‌ بیستم و اوایل سده‌ بیست و یکم، بیش از هر زمان و دوران دیگری در تاریخ، خود را به جاودانگی نزدیک‌تر دیده است.

جمهوری اسلامی به عنوان خاستگاه فرهنگ مقاومت در برابر نظام جهانی سلطه و پرچمدار معنویت در جهان معاصر از سوی رسانه‌های نزدیک به جریانات دست‌ نشانده و همسو با نظام سلطه مورد هجوم و تخریب همه‌جانبه بوده است. هجمه به ارکان حکمرانی در جمهوری اسلامی و عناصر محوری آن مانند فرهنگ شیعی ایران به عنوان وجه تمایز حکومت اسلامی با سایر حکومت‌ها، مؤلفه‌های دیگری چون دین، دینداری، دینداران و نمادهای آن، عناصر کلیدی در ساختار نظام مانند سپاه پاسداران و... همواره به عنوان سرخط فعالیت‌های این رسانه‌ها به صورت مستمر طی سال‌های گذشته ادامه داشته است. این رویه تبلیغاتی در کنش و واکنش‌های رسانه‌ای پس از مشاهده و گسترش کرونا در ایران نیز از این الگو تبعیت کرده، به ویژه آنکه با توجه به وقایع ناظر به محل انتشار آن، عدم قرنطینه شهر قم و حواشی مربوط به اطلاع‌رسانی در خصوص آن، خوراک محتوایی فربه‌تری برای این رسانه‌ها فراهم شده است.